Bu makalede, kapsayıcı kavramları gibi medya dosyası temelleri ve bir yayında kullanabileceğiniz birçok codec biçiminden birkaçı hakkında bilgi edineceksiniz. Ayrıca, uyarlanabilir akış, bit hızı ve çözünürlük gibi konulara değineceğiz. Ancak bu konuların tümünü daha ayrıntılı olarak ilerleyen bölümlerde ele alacağız.
Video dosyaları sunma
Bir video kameradan ham bir dosya alıp olduğu gibi web'e yükleyebileceğinizi düşünebilirsiniz. YouTube veya Vimeo gibi video akış siteleri genellikle kameranızın HDMI bağlantı noktasına bağlanıp videoyu bir yakalama kartı üzerinden işleyerek tam da bunu yapmanıza olanak tanır ve hatta canlı yayın özellikleri sunar. Bu hizmetler, video işleme ve yüklemeyi büyük ölçüde basitleştirir. Bu işlemler arasında, uyarlanabilir akış ve çeşitli çözünürlükler için gereken çok sayıda dosya ve manifest oluşturma yer alır. Ayrıca, kendi kendine barındırmayı biraz zahmetli hale getiren birçok karmaşık ve ayrıntılı şart vardır. Kullanıcılarınızın sitenizi nasıl deneyimlediğiyle ilgileniyorsanız kendi sitenizden ve muhtemelen ayrı bir medya sunucusundan video hazırlayıp yayınlamak, ham kamera dosyasını yüklemekten biraz daha karmaşıktır.
Video dosyaları çeşitli biçimlerde olabilir. Kameranızdan gelen biçim genellikle .mov dosyası veya iyi bir aynasız kameranız varsa .mp4 dosyasıdır.
Ancak .mov, kayıt, düzenleme ve diğer erken post prodüksiyon işlemleri için iyi olsa da dosya boyutu nedeniyle web'de akış için uygun değildir. Ayrıca, 4K'ta ham .mp4 dosyasının boyutu, bu dosyanın mobil cihazlarda oynatılmasını çok zorlaştırır. Tarayıcılar farklı dosya biçimlerini desteklediğinden, uyarlanabilir yayını desteklemeyi planlıyorsanız birden fazla optimize edilmiş dosya ve muhtemelen bir manifest oluşturmanız gerekir. Dosyaları dönüştürmeden önce, dosyalarla ve özelliklerini ile ilgili temel bilgileri bilmeniz gerekir.
Kapsayıcılar, codec'ler ve akışlar?
İşletim sistemi kabuğunuzda gördüğünüz dosya, dosya uzantısıyla (.mp4, .webm, .ogg vb.) tanımlanan bir kapsayıcı'dır. Kapsayıcı, bir veya daha fazla akış barındırır. Bir medya dosyasında, burada bahsedeceğimizden çok daha fazla biçimde istediğiniz sayıda akış bulunabilir.
Bu bölümde daha sonra kullanılan örnek dosyalar en fazla iki akış içerir: bir ses akışı ve bir video akışı. Karşılaşabileceğiniz diğer türler arasında altyazılar ve veriler de vardır. Bu iki tür de bu makalenin kapsamı dışındadır. Ses ve video akışlarının ayrı olarak ele alındığı durumlar vardır. Karşılaşacağınız çoğu dosya yalnızca tek bir ses akışı ve tek bir video akışı içerir.
Ses ve video akışlarında gerçek veriler bir codec kullanılarak sıkıştırılır. Codec veya kodlayıcı/kod çözücü, video ya da ses verileri için bir sıkıştırma biçimidir. Aynı kapsayıcıya sahip dosyaların içerikleri farklı codec'lerle kodlanabileceği için kapsayıcı ile codec arasındaki ayrım önemlidir.
Aşağıdaki resimde bu yapı gösterilmektedir. Solda, iki akış içeren temel kapsayıcı yapısı gösterilmektedir. Sağ tarafta, tek bir WebM dosyası için bu yapının özellikleri gösterilmektedir.
WebM kapsayıcılarındaki dosyalar, diğer biçimlere kıyasla çok daha küçük olabilir. Bu da onları mobil sitelerin aktarması için iyi bir seçenek haline getirir. Maalesef tüm tarayıcılar güncel kapsayıcıları ve codec'leri desteklemez. Örneğin, WebM yüksek kaliteli ve açık kaynak bir seçenek olarak özel olarak web için oluşturuldu ancak henüz evrensel olarak desteklenmemektedir. Özellikle Safari, bu makalenin yazıldığı sırada Can I use'a göre yerleştirilmiş video için WebM'yi desteklemiyor. Ancak WebM, WebRTC'de kullanılan VP8 ve VP9 codec'i için kısmi destek sunar. Bu nedenle, en iyi seçeneğiniz yedek video yüklemektir.
Codec biçimleri
Birçok dosya türü, aynı kapsayıcıda birden fazla codec'i destekler. Mevcut video codec'lerinin ve ses codec'lerinin tam listesi tek başına bir web sitesi olabilir. Az önce verilen bağlantılar, MDN'nin web'de kullanılabilen öğelerin pratik listeleridir. Şu anda tercih edilen dosya türleri ve kullanabilecekleri codec'ler aşağıda listelenmiştir. Dosya türü bağlantılarını takip ederek bu dosyaları destekleyen tarayıcıları görüntüleyin.
| Dosya türü | Video codec'i | Ses Codec'i |
|---|---|---|
| MP4 | AV1, AVC (H.264)*, VP9 | AAC |
| WebM | AV1, VP9* | Vorbis, Opus |
* Tercih edilen video codec'ini belirtir.
Bit hızı ve çözünürlük
Bit hızı, bir yayının bir saniyesini kodlamak için kullanılan maksimum bit sayısıdır. Bir saniyelik yayının kodlanması için ne kadar fazla bit kullanılırsa olası ayrıntı ve doğruluk düzeyi o kadar yüksek olur. Bu kavram hakkında daha fazla bilgiyi Bit hızı bölümünde bulabilirsiniz.
Çözünürlük, her boyutta mantıksal piksel sayısı olarak verilen, tek bir video karesinde bulunan bilgi miktarıdır. Bu kavram hakkında daha fazla bilgiyi Çözüm bölümünde bulabilirsiniz.
Ardından, Medya uygulamasıyla ilgili temel bilgiler başlıklı makalede, Shaka Packager ve FFmpeg adlı iki komut satırı aracını kullanarak bu özellikleri nasıl inceleyeceğinizi göstereceğiz.