Cyfrowe ułatwienia dostępu polegają na projektowaniu i tworzeniu treści cyfrowych w taki sposób, aby niezależnie od zdolności umysłowych i fizycznych danej osoby można było wchodzić w interakcje z Twoją witryną, aplikacją lub innym produktem cyfrowym w istotny i równy sposób.
Jak jednak zmierzyć dostępność produktu cyfrowego? Skąd wiadomo, że dane materiały są dostępne?
Wprowadzenie do testowania ułatwień dostępu
Istnieje wiele sposobów testowania usług cyfrowych pod kątem ułatwień dostępu. Jedną z podstawowych metod jest ocena zgodności z zestawem standardów ułatwień dostępu.
Istnieje wiele typów standardów ułatwień dostępu. Zwykle branża, typ usługi, przepisy lokalne/krajowe, zasady lub ogólne cele związane z ułatwieniami dostępu określają, jakiego zestawu wytycznych należy przestrzegać, a także jakie poziomy należy spełnić. Jeśli nie jest wymagany żaden konkretny standard, zalecamy stosowanie najnowszej wersji wytycznych WCAG (Web Content Accessibility Guidelines).
Testowanie produktu cyfrowego pod kątem standardu ułatwień dostępu i poziomu zgodności często określa się mianem kontroli ułatwień dostępu. Audyt ułatwień dostępu wykorzystuje różne metodologie, techniki i narzędzia, w tym testy projektowe, automatyczne, ręczne i technologie wspomagające osoby z niepełnosprawnością.
Przeprowadź audyt ułatwień dostępu, aby przechwycić podstawową zgodność z ułatwieniami dostępu w danej usłudze cyfrowej. Jednak uruchomienie go na początku projektu nie wystarczy, aby stwierdzić, czy usługa jest dostępna. Należy przeprowadzać ten audyt kilka razy przez cały cykl życia oprogramowania, aby sprawdzić, czy nie zaszły w nim zmiany w poziomie zgodności z określonymi wcześniej punktami kontroli lub wytycznymi dotyczącymi ułatwień dostępu.
Wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych (WCAG)
Wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych (WCAG) to międzynarodowy zestaw standardów ułatwień dostępu opracowanych przez organizację W3C we współpracy z osobami fizycznymi i organizacjami. Celem WCAG jest opracowanie wspólnego standardu ułatwień dostępu cyfrowego, który spełnia potrzeby osób fizycznych, organizacji i instytucji państwowych na całym świecie.
WCAG jest przeznaczone przede wszystkim dla programistów i programistów korzystających z internetowych i natywnych aplikacji mobilnych. Jednak dla wielu innych, w tym programistów, twórców i redaktorów treści oraz osób na wszystkich poziomach zarządzania, czerpie korzyści ze zrozumienia i zastosowania w swoich procesach technik opartych na WCAG. Do Twojej roli mogą mieć zastosowanie dodatkowe standardy W3C, w tym Wytyczne dotyczące ułatwień dostępu narzędzia do tworzenia (ATAG) i Wytyczne dotyczące ułatwień dostępu klientów użytkownika (UAAG). Zapoznaj się więc z listą standardów W3C i używaj tych, które najbardziej pasują do Twojej roli i projektu.
Jeśli chodzi o ułatwienia dostępu, WCAG jest uważane za „złoty standard” testowania zgodności. Pierwsza wersja robocza WCAG została opublikowana w 1999 roku. Obecna wersja to WCAG 2.1, opublikowana w czerwcu 2018 r., a WCAG 2.2 – na 2023 r. Całkowicie zmienioną wersję wytycznych (WCAG 3.0) przygotowujemy do opublikowania w przyszłej wersji, ale planujemy, że jeszcze przez kilka lat nie staną się one kompletnym standardem W3C.
Wytyczne WCAG mają 3 poziomy kryteriów sukcesu: A, AA i AAA. Kryteria sukcesu określają zgodność ze standardem WCAG. Aby możliwy był certyfikat WCAG, testowany produkt cyfrowy musi spełniać kryteria sukcesu dla poziomu docelowego.
30
Kryteria sukcesu
20
Kryteria sukcesu AA
28
Kryteria sukcesu AAA
Obecna norma (WCAG 2.1) obejmuje łącznie 78 kryteriów sukcesu podzielonych na poszczególne poziomy. Pamiętaj, że każdy poziom jest progresywny, co oznacza, że jeśli Twoim celem w zakresie ułatwień dostępu jest AA, musisz spełnić kryteria sukcesu zarówno dla poziomu A, jak i AA, aby osiągnąć ten poziom zgodności.
30
Zdaj poziom A
50
Zalicz poziom A + AA
78
Zdaj poziom A + AA + AAA
Zasady ułatwień dostępu
Kryteria sukcesu WCAG to bardzo ważny zestaw szczegółowych wytycznych, które informują projektantów i deweloperów o tym, jak tworzyć łatwo dostępne witryny i aplikacje. Zrozumienie tych wytycznych jest kluczowe w rozwiązywaniu problemów pojawiających się przy testowaniu zgodności z ułatwieniami dostępu, ale szybko stają się one bardzo techniczne.
Jeśli nie masz doświadczenia w korzystaniu z tego pola, zacznij od zasad WCAG: perceivable, Operable, Replaceable i Robust (PUR). Stosując zasady PUR do swoich produktów cyfrowych, możesz skupić się na tym, jak użytkownicy z Twoich produktów korzystają z Twoich produktów, w tym przez osoby z niepełnosprawnościami.
Pierwsza kategoria w PUR to „Dostrzegalny”. Zgodnie z tą zasadą użytkownicy muszą być w stanie odczytać na ekranie wszystkie istotne informacje, a informacje te muszą być przekazywane wielu zmysłom.
Zadaj sobie pytanie: czy w Twoim produkcie cyfrowym są jakieś treści lub funkcje, których osoba z określoną niepełnosprawnością mogłaby nie zauważyć? Pamiętaj, aby wziąć pod uwagę wszystkie rodzaje niepełnosprawności – zaburzenia wzroku, sprawności ruchowej, słuchu, zaburzenia poznawcze i mowy, zaburzenia narządów układu pokarmowego i napadowe oraz inne.
Przykłady dostrzegalnych:
- Dodanie tekstowych alternatyw do wszystkich obrazów i podstawowych ikon.
- dodawanie do filmów napisów, transkrypcji i audiodeskrypcji;
- Kolory nie są jedyną metodą przekazywania znaczeń.
Druga kategoria to Operable. Zgodnie z tą zasadą użytkownicy muszą mieć możliwość obsługiwania cyfrowego interfejsu usługi. Interfejs nie może wymagać interakcji, której użytkownik nie może wykonać.
Odpowiedz sobie na pytanie: czy użytkownicy mogą kontrolować interaktywne elementy Twojego produktu cyfrowego. Czy występują problemy z kolejnością zaznaczenia lub pułapkami klawiatury? Jak obsługiwane są interfejsy dotykowe?
Przykłady działania:
- Dodano obsługę klawiatury i ekranu dotykowego do wszystkich aktywnych elementów.
- Upewnij się, że podczas pokazów slajdów i filmów są dostępne wszystkie niezbędne elementy sterujące.
- Danie użytkownikom czasu na wypełnienie formularza lub zapewnienie metody wydłużenia czasu.
Trzecia kategoria PUR jest Zrozumiałe. Zgodnie z tą zasadą użytkownicy muszą znać informacje o tym, jak działa interfejs, oraz poznać jego działanie.
Odpowiedz sobie na pytanie: czy wszystkie treści są jasno napisane? Czy wszystkie interakcje są łatwe do zrozumienia? Czy kolejność stron jest prawidłowa – dla osób widzących, korzystających tylko z klawiatury, czytników ekranu?
Przykłady zrozumiałych treści:
- Po prostu pisz – nie używaj złożonych słów, jeśli może to być proste.
- Zadbaj o przewidywalną nawigację po Twoich produktach cyfrowych.
- Dopilnuj, aby komunikaty o błędach były zrozumiałe i łatwe do rozwiązania.
Ostatnia kategoria to Wysokości. Ta zasada koncentruje się na wspieraniu technologii wspomagających i zapewnianiu, że usługi i klienty użytkownika pozostaną dostępne w miarę ewoluowania urządzeń i klientów użytkownika.
Odpowiedz sobie na pytanie: jakie typy technologii wspomagających osoby z niepełnosprawnością obsługujesz? Czy Twój produkt cyfrowy działa tylko w najnowszych przeglądarkach lub systemach operacyjnych? Czy działa we wszystkich punktach przerwania i w różnych orientacjach urządzenia?
Przykłady solidnych rozwiązań:
- Testuję nawigację przy użyciu klawiatury.
- Testuję różne technologie czytników ekranu.
- Upewnij się, że dostęp do wszystkich treści i funkcji jest możliwy niezależnie od rozmiaru lub orientacji urządzenia.
Pamiętaj, że celem PUR nie jest sztywne trzymanie się sztywnych i szybkich reguł. Jest to sposób na poznanie i zaspokojenie różnych potrzeb użytkowników.
Sprawdź swoją wiedzę
Sprawdź swoją wiedzę na temat pomiaru ułatwień dostępu
Jaki jest najwyższy poziom wyników WCAG?
Jakie są przykłady działania?