Jak jest mierzona dostępność cyfrowa?

Dostępność cyfrowa oznacza projektowanie i tworzenie ofert cyfrowych w taki sposób, aby niezależnie od zdolności umysłowych lub fizycznych użytkownicy mogli w sposób równy i pełny korzystać z Twojej witryny, aplikacji lub innego produktu cyfrowego.

Jak jednak mierzyć ułatwienia dostępu w przypadku produktu cyfrowego? Jak dowiesz się, kiedy coś jest dostępne?

Wprowadzenie do testowania dostępności

Produkt cyfrowy można testować pod kątem ułatwień dostępu na wiele sposobów. Jednym z podstawowych sposobów jest ocena pod kątem zestawu standardów ułatwień dostępu.

Istnieje wiele rodzajów standardów ułatwień dostępu. Zwykle branża, typ produktu, lokalne i krajowe przepisy oraz zasady lub ogólne cele związane z dostępnością określają, jakich wskazówek należy przestrzegać i jakich poziomów należy przestrzegać. Jeśli w przypadku Twojego projektu nie jest wymagany żaden konkretny standard, zalecamy stosowanie najnowszej wersji wytycznych Web Content Accessibility Guidelines (WCAG).

Testowanie produktu cyfrowego pod kątem zgodności ze standardami ułatwień dostępu i poziomu zgodności jest powszechnie nazywane sprawdzaniem ułatwień dostępu. W ramach audytu dostępności stosuje się różne metody, techniki i narzędzia, w tym testy projektowania, testy automatyczne, testy ręczne i testy z użyciem technologii wspomagających.

Przeprowadź audyt ułatwień dostępu, aby określić zgodność produktu cyfrowego z podstawowymi wymaganiami dotyczącymi ułatwień dostępu. Jednak wykonanie testu raz na początku projektu nie wystarczy, aby określić, czy produkt jest dostępny. Podczas całego cyklu życia produktu należy przeprowadzić audyt kilka razy, aby sprawdzić, czy nie nastąpiły zmiany poziomu zgodności z zawartego z góry zbioru punktów kontrolnych lub wytycznych dotyczących ułatwień dostępu.

Wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych (WCAG)

Wytyczne Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) to międzynarodowy zestaw standardów ułatwień opracowany przez W3C we współpracy z osobami i organizacjami. Celem WCAG jest zapewnienie jednego wspólnego standardu ułatwień dostępu w internecie, który spełnia potrzeby osób, organizacji i rządów na całym świecie.

Wytyczne WCAG są przeznaczone głównie dla projektantów i programistów aplikacji internetowych oraz natywnych aplikacji mobilnych. Jednak wiele innych osób, w tym deweloperzy oprogramowania, twórcy i redaktorzy treści oraz osoby na wszystkich poziomach zarządzania, korzystają z zastosowania technik opartych na WCAG. W Twojej roli mogą obowiązywać dodatkowe standardy W3C, w tym wytyczne dotyczące dostępności narzędzia do tworzenia treści (ATAG) i wytyczne dotyczące dostępności w użytkowniku (UAAG). Zapoznaj się z listą standardów W3C i skorzystaj z tych, które najlepiej pasują do Twojej roli i projektu.

W zakresie dostępności standard WCAG jest uznawany za „złoty standard” w zakresie testów zgodności. Pierwsza wersja WCAG została opublikowana w 1999 r. Obecna wersja to WCAG 2.2. W maju 2024 r. opublikowano eksploracyjny projekt standardu WCAG 3.0, ale nie spodziewamy się, aby stał się on standardem W3C przed upływem kilku lat.

Wytyczne WCAG zawierają 3 poziomy kryteriów powodzenia: A, AA i AAA. Kryteria sukcesu określają zgodność z WCAG. Aby spełniać wymagania WCAG, cyfrowy produkt, który testujesz, musi spełniać kryteria sukcesu na wybranym poziomie.

30

kryteria sukcesu,

20

Kryteria sukcesu w przypadku certyfikatu AA

28

Kryteria sukcesu w programie AAA

W przypadku obecnego standardu (WCAG 2.2) łącznie jest 87 kryteriów sukcesu, rozłożonych na poszczególne poziomy. Pamiętaj, że każdy poziom jest progresywny, co oznacza, że jeśli Twój cel dotyczący dostępności to poziom AA, musisz spełnić kryteria sukcesu zarówno dla poziomu A, jak i AA, aby osiągnąć ten poziom zgodności.

30

Poziom A

50

Poziom A + AA

78

Poziom A + AA + AAA

Zasady ułatwień dostępu

Kryteria WCAG to bardzo ważny zbiór szczegółowych wytycznych, które informują projektantów i programistów o tym, jak tworzyć strony i aplikacje dostępne dla wszystkich. Poznanie tych wytycznych jest kluczowe do rozwiązywania problemów, które pojawiają się podczas testowania zgodności z wymaganiami dotyczącymi dostępności, ale wytyczne szybko stają się bardzo techniczne.

Jeśli dopiero zaczynasz, zacznij od zapoznania się z zasadami WCAG – Perceivable, Operable, Understandable, Robust (POUR). Stosując w przypadku swoich produktów cyfrowych zasady POUR, możesz skupić się na tym, jak produkty te są używane przez prawdziwych ludzi, w tym osoby z niepełnosprawnością.

Zrozumiałe

Pierwsza kategoria w POUR to „Perceivable” (możliwość postrzegania). Ta zasada mówi, że użytkownicy muszą mieć możliwość zobaczenia wszystkich istotnych informacji na ekranie, a informacje te muszą być przekazywane za pomocą różnych zmysłów.

Zadaj sobie pytanie: czy w Twoim produkcie cyfrowym znajdują się treści lub funkcje, których osoba z określną niepełnosprawnością nie będzie w stanie odbierać? Pamiętaj, aby uwzględnić wszystkie rodzaje niepełnosprawności – w tym związane z widzeniem, poruszaniem się, słuchem, mową, funkcjami poznawczymi, zaburzeniami równowagi i padaczką.

Przykłady

• Dodawanie tekstów alternatywnych do wszystkich niedekoracyjnych obrazów i podstawowych ikon.
• dodawanie napisów, transkrypcji i audiodeskrypcji do filmów;
• Upewnij się, że kolor nie jest jedyną metodą przekazywania znaczenia.

Operowanie

Druga kategoria to Operable. Zgodnie z tą zasadą użytkownicy muszą mieć możliwość korzystania z interfejsu produktu cyfrowego. Interfejs nie może wymagać interakcji, których użytkownik nie może wykonać.

Zastanów się: czy użytkownicy mogą kontrolować interaktywne elementy Twojego produktu cyfrowego? Czy występują problemy z kolejnością elementów na ekranie lub pułapki klawiaturowe? Jak są obsługiwane interfejsy dotykowe?

Przykłady Operable

• Dodanie obsługi klawiatury i ekranu dotykowego do wszystkich aktywnych elementów.
• Upewnij się, że prezentacje i filmy mają wszystkie niezbędne elementy sterujące.
• Daj użytkownikom wystarczająco dużo czasu na wypełnienie formularza lub użyj metody, która pozwoli wydłużyć ten czas.

Zrozumiałe

Trzecia kategoria POUR to zrozumiałość. Zgodnie z tą zasadą użytkownicy muszą rozumieć informacje i działanie interfejsu.

Zastanów się: czy wszystkie treści są jasno sformułowane? Czy wszystkie interakcje są łatwe do zrozumienia? Czy kolejność stron jest odpowiednia dla użytkowników z dostępem do wzroku, użytkowników korzystających tylko z klawiatury oraz użytkowników korzystających z czytnika ekranu?

Przykłady

• Piszemy w prosty sposób. Nie używaj skomplikowanych słów, jeśli wystarczające jest proste słowo.
• Zadbaj o to, aby Twój produkt cyfrowy miał przewidywalną nawigację.
• Upewnij się, że komunikaty o błędach są jasne i łatwe do rozwiązania.

Robust

Ostatnia kategoria to Solidna. Ta zasada dotyczy obsługi technologii wspomagających i zapewnienia, że wraz z rozwojem urządzeń i agentów użytkownika produkt cyfrowy pozostanie dostępny.

Zadaj sobie pytanie: jakiego rodzaju technologie wspomagające obsługujesz? Czy Twój produkt cyfrowy działa tylko w najnowszych przeglądarkach lub systemach operacyjnych? Czy działa we wszystkich punktach przecięcia i w różnych orientacjach urządzenia?

Przykłady

• Przetestuj nawigację przy użyciu tylko klawiatury.
• Testuj z użyciem różnych technologii czytników ekranu.
• Upewnij się, że wszystkie treści i funkcje są dostępne niezależnie od rozmiaru i orientacji urządzenia.

Podsumowanie

Pamiętaj, że istotą metody POUR nie jest ścisłe przestrzeganie sztywnych zasad. Zamiast tego służy do zrozumienia i zaspokajania zróżnicowanych potrzeb użytkowników.

Sprawdź swoją wiedzę

Sprawdź swoją wiedzę na temat pomiaru ułatwień dostępu.